भारत चीन तणावादरम्यान समरकंदमध्ये मोदी आणि जिनपिंग मोदी यांची भेट होणार प्रा डॉ सुधीर अग्रवाल

भारत चीन तणावादरम्यान समरकंदमध्ये मोदी आणि जिनपिंग मोदी यांची भेट होणार

प्रा डॉ सुधीर अग्रवाल

गडचिरोली वार्ता न्यूज 

भारत चीन तणावादरम्यान समरकंदमध्ये मोदी आणि जिनपिंग मोदी यांची भेट होणार

प्रा डॉ सुधीर अग्रवाल

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी उझबेकिस्तानमधील समरकंद येथे शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) शिखर परिषदेला उपस्थित आहेत. पंतप्रधान मोदी येथे चीनचे राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांचीही भेट घेणार आहेत. दोन देशातील  तणावाच्या पार्श्वभूमीवर दोन वर्षांनी दोन्ही देशांचे प्रमुख नेते भेटणार तेव्हा जगाचे  लक्ष या बैठकीकडे असणा रच. दोन्ही देशांमधील सीमेवरील तणावाच्या पार्श्वभूमीवर ही बैठक अत्यंत महत्त्वाची मानली जात आहे. सीमेवरील तणावासोबतच दोन्ही देशांमधील द्विपक्षीय व्यापाराचा मुद्दाही खूप महत्त्वाचा आहे. अशा परिस्थितीत जेव्हा पंतप्रधान मोदी चीनच्या राष्ट्राध्यक्षांना भेटतील तेव्हा संघर्षाचे प्रश्न सर्वसहमतीने सोडवण्याबरोबरच विकासाच्या मुद्द्यावर एकत्र पुढे जाण्याबाबत चर्चा होऊ शकते. परराष्ट्र सचिव विनय क्वात्रा यांनी सांगितले की, पंतप्रधान मोदी शुक्रवारी शिखर परिषदेच्या बाजूला द्विपक्षीय बैठका घेणार आहेत. तरी, शी यांच्याशी समोरासमोर झालेल्या भेटीबाबत कोणतीही पुष्टी झालेली नाही. चीननेही अद्याप दोन्ही नेत्यांमधील भेटीला दुजोरा दिलेला नाही.

चीनने अलीकडेच गोगरा आणि हॉट स्प्रिंग्समधील पेट्रोल पॉईंट 15 वरून आपले सैन्य मागे घेण्याची भारताची मागणी मान्य केली होती. काही तज्ञांनी मे 2020 मध्ये सुरू झालेल्या पूर्व लडाखमध्ये सुरू असलेली लष्करी अडथळे संपवण्याच्या दिशेने एक पाऊल म्हटले आहे. यानंतरच दोन्ही देशांमधील संबंधांमध्ये तणाव निर्माण झाला होता. दोन्ही देशांनी लष्करी आणि राजनैतिक चर्चेच्या मालिकेचा परिणाम म्हणून गेल्या वर्षी पॅंगॉन्ग तलावाच्या उत्तर आणि दक्षिण किनारी आणि गोग्रा परिसरातून सैन्य मागे घेण्याची प्रक्रिया पूर्ण केली. पेट्रोल पॉईंट 15 वरून सैन्य मागे घेतल्यानंतर समरकंदमध्ये मोदी आणि शी जिनपिंग यांची भेट होण्याची शक्यता वर्तवली जात होती.

कोरोनानंतर पहिल्यांदाच शी जिनपिंग बाहेर पडले.

दोन वर्षांहून अधिक काळ प्रथमच चीनच्या बाहेर गेले. जानेवारी 2020 नंतर ते कझाकस्तानला त्यांच्या पहिल्या अधिकृत भेटीसाठी गेले होते. त्यानंतर जिनपिंग समरकंद येथील एससीओ शिखर परिषदेत सहभागी होण्यासाठी उझबेकिस्तानला उपस्थित आहेत. 

SCO शिखर परिषदेत स्थानिक, प्रादेशिक आणि आंतरराष्ट्रीय मुद्द्यांवर चर्चा होईल, SCO मधील सुधारणा आणि विस्तार, प्रदेशातील सुरक्षा परिस्थिती, प्रदेशातील  सहकार्य, कनेक्टिव्हिटी मजबूत करणे आणि क्षेत्रिय व्यापाराला चालना देणे यावर चर्चा होईल. SCO मधील भारताचे हित प्रादेशिक मुद्द्यांशी निगडीत आहे, ज्यामध्ये सदस्य देशांसोबतचे सहकार्य महत्त्वाचे आहे. या सहकार्यामध्ये आर्थिक सहकार्य, सुरक्षा सहकार्य, प्रादेशिक सुरक्षेवरील चर्चा इत्यादींचा समावेश आहे. 

सन 2019 नंतर SCO ची ही पहिलीच शिखर परिषद असेल ज्यामध्ये नेत्यांची प्रत्यक्ष उपस्थिती असेल. SCO शिखर परिषद जून 2019 मध्ये किर्गिस्तानमधील बिश्केक येथे आयोजित करण्यात आली होती. 2020 मध्ये मॉस्को शिखर परिषद कोविड-19 साथीच्या आजारामुळे ऑनलाइन झाली. त्याच वेळी, 2021 शिखर परिषद दुशान्बे येथे "हायब्रीड" पद्धतीने आयोजित करण्यात आली होती. SCO चे मुख्यालय बीजिंग येथे आहे. त्यात चीन, रशिया, कझाकिस्तान, किर्गिस्तान, ताजिकिस्तान, उझबेकिस्तान, भारत आणि पाकिस्तान यांचा समावेश आहे. बीजिंगमधील राजनैतिक सूत्रांनी यापूर्वी सांगितले होते की यजमान उझबेकिस्तानने सर्व नेत्यांच्या उपस्थितीची अनौपचारिक पुष्टी केली आहे.

९५६१५९४३०६